Uluslararası Sigorta Denetçileri Birliği (IAIS) tarafından “Küresel Sigorta Piyasası Raporu” yayımlandı. Raporda küresel sigorta piyasası gelişmeleri, mevcut makroekonomik ortamdaki temel riskler, sigorta sektöründe iklimle ilgili riskler ve küresel reasürans piyasası gibi konuları ele alıyor.
Raporda, sigortacıların toplam varlıkları, olumlu finansal piyasa koşullarının etkisiyle %2,7 artarak 40 trilyon ABD dolarına ulaştığı belirtildi.
Küresel reasürans pazarı genişlediği kaydedilen raporda 2023 yılı sonuna kadar brüt reasürans primlerinin 900 milyar ABD dolarına ulaşmasının beklendiği ifade edildi. Rapora göre hayat sigortacıları, çeşitlendirme ve daha yüksek getiri potansiyeli sunan alternatif varlıklara giderek daha fazla yatırım yapıyor.
IAIS tarafından hazırlanan rapor şöyle:
KÜRESEL SİGORTA PİYASASI GELİŞMELERİ
• Ekonomik Görünüm: Küresel ekonomik büyüme 2024 yılında istikrarlı seyretti. Ancak, birçok ekonomi hâlâ yüksek enflasyonla mücadele ediyor.
• Varlıklar ve Yükümlülükler: Sigortacıların toplam varlıkları, olumlu finansal piyasa koşullarının etkisiyle %2,7 artarak 40 Trilyon ABD dolarına ulaştı. Toplam yükümlülükler, büyük ölçüde prim büyümesinin etkisiyle 2023 yıl sonunda %2,4 artarak 34 Trilyon ABD doları oldu.
• Ödeme Gücü: Sigortacıların ödeme gücü ve kârlılık pozisyonları, güçlü underwriting performansı ve sağlam yatırım gelirlerinin desteğiyle istikrarlı seyretti.
• Likidite: Likidite pozisyonları, başlıca likidite kaynaklarının likit yatırımlar ve prim gelirleri olduğu 2023'te hafif bir artış gösterdi. Önemli likidite ihtiyaçları arasında perakende ve kurumsal işlerin tazminatları, hasar ödemeleri, giderler ve repo-menkul kıymet ödünç verme işlemlerine ilişkin finansman ihtiyaçları yer aldı.
• Kârlılık: Sigortacıların kârlı pozisyonları güçlü sermaye üretimi ve elverişli finansal piyasa koşullarıyla desteklendi. 2024-2025'e bakıldığında, sigortacılar karlılığın sabit kalmasını veya iyileşmesini bekliyor. Bu görünüm, devam eden sermaye üretimi, sağlam stratejik varlık tahsisi ve değişen düzenleyici çerçevelere uyumla şekilleniyor. Sigortacılar, özellikle hayat dışı sektörlerde ve düşük sermayeli hayat ürünlerinde yeni iş geliştirme yoluyla büyümeye odaklanıyor.
MAKRO-İHTİYATİ TEMALAR
Mevcut makroekonomik ortamdaki temel riskler
• Faiz oranı ve likidite riski: Sigortacılar genellikle borç finansmanını sınırlı kullanırlar, ancak yüksek faiz ortamında bu yolu seçenler, yeniden finansman sırasında likidite baskılarıyla karşılaşabilirler. Daha yüksek faiz oranları sigortacıların nakit akışını ve likiditesini zorlayarak borçlanma maliyetlerini artırır.
• Kredi riski: Dikkat çeken iki spesifik alan sigortacıların sabit gelirli yatırımlarının kredi kalitesi ve ticari gayrimenkul pozisyonlarıdır.
• Jeopolitik riskler: Jeopolitik gerginlikler sigortacıları çeşitli şekillerde etkileyebilir:
- Artan piyasa oynaklığı: Ticaret anlaşmazlıkları ve ekonomik yaptırımlar ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir ve piyasa oynaklığını artırabilir.
- Küresel tedarik zincirlerinde kesintiler: Ticaret savaşları ve korumacı politikalar küresel tedarik zincirlerini bozar ve maliyetleri artırır.
- Kritik altyapıyı hedef alan siber saldırılar: Siber tehditler bilgisayar sistemlerine yönelik kötü niyetli saldırıları içerirken, siber savaş başka bir ülkenin kritik altyapısını bozmak veya hasar vermek için devlet destekli çabaları içerir.
- Yatırımcılar arasında riskten kaçınmada artış
Hayat sigortası sektöründe yapısal değişimler
• Alternatif varlıklara varlık tahsisi: Hayat sigortacıları, çeşitlendirme ve daha yüksek getiri potansiyeli sunan alternatif varlıklara giderek daha fazla yatırım yapıyor. Ancak, bu değişim bazı endişelere yol açıyor:
- İhtiyarî değerleme: Öznel metodolojiler mevcut makroekonomik koşulları yansıtmayabilir.
- Likidite riskleri: Yerleşik ikincil piyasaların olmaması, özellikle piyasa stres altındayken likiditeyi azaltır.
- Gizli kaldıraç: Fonlar veya yapılandırılmış ürünler içindeki hesaba katılmamış kaldıraç daha büyük riskler oluşturur.
- Kredi riski: Halka açık varlıklardan daha az şeffaftır, bu da düşüş dönemlerinde performans tahminini zorlaştırır.
- Bağlı taraflarla yapılan işlemler: Bağımsızlıktan taviz verir ve çıkar çatışmaları yoluyla kurumsal yönetişimi zayıflatır.
• Uluslararası varlık yoğun reasürans: Varlık yoğun reasüransın giderek artan kullanımı hem fırsatlar hem de endişeler yaratıyor:
- Faydaları: Etkin risk ve sermaye yönetimi.
- Endişelerden bazıları:
▪ Yoğunlaşma riskleri: İşlem hacimlerini domine eden sınırlı sayıda reasürör ve bölge nedeniyle endişeler ortaya çıkar. Yoğunlaşma riskleri varlık yoğun reasüransla sınırlı olmamakla birlikte, istikrarı sağlamak ve olası sistemik riskleri azaltmak için sigortacıların ve denetçilerin dikkati gerekebilir.
▪ Kârlılık hedeflerinin etkileşimi: Varlık yöneticisi ve reasürörün aynı grubun parçası olduğu kurumsal yapılarda, varlık yöneticisinin kârlılık hedefleri reasürörün risk iştahını etkileyebilir. Bu dinamik, reasürörün ek risk alması yönünde talimatlara yol açabilir, bu da olası çıkar çatışmaları yaratabilir ve dikkatli risk yönetimi-denetimi gerektirebilir.
▪ Bilgi boşlukları: Farklı bölgelerdeki ihtiyati çerçevelerin iyi anlaşılmaması etkili denetimi engelleyebilir ve bilgi açıklarını kapatmak için proaktif çabalar gerektirebilir.
▪ Artan karmaşıklık: Retrosesyon ve özel amaçlı araçlar gibi unsurları içeren bu anlaşmaların karmaşıklığı, ilişkili risklerin şeffaflığını ve anlaşılmasını sağlamak için sigortacıların ve denetçilerin yoğun dikkatini gerektirir.
SİGORTA SEKTÖRÜNDE İKLİMLE İLGİLİ RİSKLER
• Veri zorlukları: Veri bulunabilirliği, tüm bölgelerde iklimle ilgili bilgilerde önemli veri boşlukları olması nedeniyle bir sorun olmaya devam ediyor.
• Doğal afet (NatCat) riskleri: İklim değişikliğinin katastrofilerin sıklığı ve şiddeti üzerindeki etkisi, sigorta sektörünün ötesine taşma etkileri yaratabilir. Hasarlar sigorta tarafından karşılanmazsa, bu etki hükümetler tarafından (yeniden inşanın maliyeti hükümetlerin mali destek sağlamasına ve bütçesel etkilere neden olabileceği için) ve daha geniş finansal sistem (örneğin bankacılık sektörü: sigortasız haneler veya işletmeler felaketten kaynaklanan mali baskı nedeniyle kredileri veya ipotekleri geri ödeyemezse) tarafından da hissedilecektir.
• Denetleyicilerin rolü: Geçiş planları ve iklim riskine ilişkin planlamalarda denetleyicilerin rolü konusunda hâlâ belirsizlik var.
• Senaryo analizi: Sigorta şirketlerinin çoğu, hem iklimle ilgili risklerin risk profilleri ve finansal durumları üzerindeki etkisini hem de kuruluşlarının operasyonları, yatırımları ve diğer iş faaliyetleri yoluyla iklim değişikliği üzerindeki etkisini incelediklerini belirtti.
KÜRESEL REASÜRANS PİYASASI
• Pazar büyüklüğü: Küresel reasürans pazarı genişliyor ve 2023 yılı sonuna kadar brüt reasürans primlerinin 900 milyar ABD dolarına ulaşması bekleniyor.
• Bölgesel dağılım: Net reasürans primleri açısından 2023 yılı sonunda en büyük beş reasürans pazarı Bermuda, ABD, Almanya, İsviçre ve İngiltere'dir.
• Ödeme gücü oranları: Küresel reasürans sektöründe ödeme gücü oranları, 2014-2020 yılları arasında yaşanan düşüşün ardından 2021 yılından itibaren istikrarlı bir şekilde artış eğilimine girmiştir.
• Kârlılık: Hayat dışı reasürans piyasasının bileşik oranı, 2022'de 2005’ten bu yana en yüksek değerine ulaştığı keskin artışın ardından, 2023 yılında %95'e geriledi.